көзір

зат. жерг. Қылмысты адамның қолына салатын кісен. Күренің алып келді түрмесіне, Қандала, шыдамадық бүргесіне. Қолда к ө з і р, аяқта кісен болса, Жігіттер қоймайды екен кірмесіңе (Бабалар., 27, 204). Ол қолына салған к ө з і р д і бұрап сындырып, екі күзетшіні өлтіріп, түрмеден қашып шығады (Халифа Алтай, Алтайдан., 13). Сарт-сұрт еткен айдауыл басын изеп шығып кетті де, іле қайта кіріп, тұтқынның қолына к ө з і р салды (Т. Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 224).